ΘΕΜΑ : 1. Κοινοποίηση, προς ενημέρωση και εφαρμογή, των διατάξεων των άρθρων 5, 6, 9 και 10 του Κεφ. Β' του Ν. 3843/2010 (ΦΕΚ.62 Α'/28- 04-2010) που αναφέρονται στις υπερβάσεις δόμησης, αλλαγές χρήσης και στο « ειδικό πρόστιμο» διατήρησης ιδιωτικών οικοδομικών έργων.
2. Καταβλητέες εισφορές για ιδιωτικά οικοδομικά έργα, τα οποία δεν καταλαμβάνονται από τις προαναφερόμενες διατάξεις ή δεν ακολουθήθηκαν οι οριζόμενες από τις διατάξεις αυτές διαδικασίες και στα οποία, οι με βάση την οικοδομική άδεια ημιυπαίθριοι και λοιποί χώροι που βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου κτιριακού όγκου της οικοδομής, έχουν αλλάξει χρήση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 5, 6, 9 και 10 του Κεφ. Β' του Ν. 3843/2010 (ΦΕΚ.62 Α/28-04-2010)
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις των άρθρων 5, 6, 9 και 10 του N. 3843/2010 με τίτλο « Ταυτότητα κτιρίων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσης, μητροπολιτικές αναπλάσεις και άλλες διατάξεις» ρυθμίζονται διάφορα θέματα σχετικά με τους ημιυπαίθριους χώρους, χώρους που βρίσκονται στο υπόγειο, ισόγειο ή άλλη στάθμη του κτιρίου και προσδιορίζεται η διαδικασία με βάση την οποία « επιτρέπεται, μετά την καταβολή ειδικού προστίμου, η διατήρησή τους για 40 χρόνια».

Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές :
α) Στην οικοδομή, εφ' εξής, « οι εξώστες και οι ημιυπαίθριοι χώροι συνολικής επιφανείας έως 35% αυτής που επιτρέπεται να δομηθεί συνολικά στο οικόπεδο, δεν  υπολογίζονται στο συντελεστή δόμησης».
Από το ανωτέρω ποσοστό οι ημιυπαίθριοι χώροι δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το 15% του συντελεστή δόμησης και πρέπει αυτοί να έχουν πλάτος τουλάχιστον 2,50 μ. και βάθος μικρότερο ή ίσο με το πλάτος τους.
Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής, εφαρμόζονται, τόσο για νέα κτίρια όσο και για προσθήκες σε υφιστάμενα κτίρια. Ειδικότερα, από τους εξώστες και ημιυπαίθριους χώρους που κατασκευάζονται σε προσθήκη κτιρίου, στη συνολική επιφάνεια που προκύπτει από τον συντελεστή δόμησης, δεν υπολογίζεται επιφάνειά τους έως 35% της επιφάνειας που αντιστοιχεί στην προσθήκη. Και στην περίπτωση αυτή, από το ανωτέρω ποσοστό, οι ημιυπαίθριοι χώροι δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το 15% του συντελεστή δόμησης της προσθήκης. ( άρθρο 9 παρ.1 του Ν. 3843/2010 )
β) Μετά την καταβολή, στις αρμόδιες υπηρεσίες των πολεοδομικών αρχών, του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του προαναφερόμενου νόμου προστίμου, επιτρέπεται για (40) χρόνια η διατήρηση ημιυπαιθρίων χώρων, καθώς και χώρων που βρίσκονται στο υπόγειο, ισόγειο ή άλλη στάθμη του κτιρίο, οι οποίοι βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου κτιριακού όγκου της οικοδομικής αδείας, η οποία εκδόθηκε ή αναθεωρήθηκε έως 02/07/2009 και έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης καθ' υπέρβαση των όρων και περιορισμών δόμησης του ακινήτου, εφ' όσον η χρήση τους δεν απαγορεύεται στην περιοχή του ακινήτου. ( άρθρο 5 παρ 1 εδάφιο α' του Ν. 3843/2010 )
γ) Δεν εμπίπτουν στο πεδίον εφαρμογής του νόμου αυτού τα εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών κτίρια τα οποία βρίσκονται σε ρέματα, βιοτόπους, στον αιγιαλό ή την παραλία, σε δάση, σε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις καθώς και σε αρχαιολογικούς χώρους, κτίρια που είναι αρχαία ή νεότερα μνημεία κ.λ.π ( άρθρο 5 παρ 1 εδάφιο β' του Ν. 3843/2010 )
δ) Δεν αφορά κτίρια που η άδεια εκδόθηκε ή αναθεωρήθηκε μετά την 02/07/2009, έστω και αν αυτή εκδόθηκε με του όρους που ορίζονται στο άρθρο 10 παρ. 6 και 7 του εν λόγω νόμου.
Δηλαδή, δεν καταλαμβάνει η κατά τα ανωτέρω « διατήρηση» για (40) χρόνια περιπτώσεις που οι αιτήσεις για έκδοση αδειών έχουν μεν υποβληθεί πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος των άρθρων 40 και 41 του Ν. 3775/2009 ( πριν την 21/07/2009) αλλά δεν εκδόθηκαν και μπορούν να εκδοθούν ή αναθεωρηθούν σύμφωνα με τα ισχύοντα κατά τον χρόνο υποβολής τους, για (6) μήνες από της ισχύος του παρόντος νόμου 3843/2010, καθώς και περιπτώσεις που, οι αιτήσεις έχουν υποβληθεί πριν την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού και μπορούν να εκδοθούν ή αναθεωρηθούν με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά τον χρόνο υποβολής για (9) μήνες από της ισχύος του παρόντος νόμου.
ε) Ορίζεται ότι, για τους χώρους που διατηρούνται για (40) χρόνια, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, δεν επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης, ούτε άλλες κυρώσεις. Επίσης ρητά ορίζεται ότι, για τους χώρους αυτούς « δεν οφείλονται επίσης αναδρομικά οποιεσδήποτε εισφορές φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης ή άλλες επιβαρύνσεις για την αλλαγή χρήσης που έχει συντελεστεί ».
στ) Γίνεται αναφορά μόνο σε τυχόν ήδη καταβληθέντα σχετικά πρόστιμα, που επεβλήθησαν από τις πολεοδομικές αρχές, τα οποία δεν αναζητούνται και σε τυχόν ανείσπρακτα βεβαιωμένα πρόστιμα που διαγράφονται, εφ' όσον καταβάλλουν το «ειδικό» πρόστιμο και δεν γίνεται καμία αναφορά σε βεβαιωθείσες και μη εισπραχθείσες εισφορές, από την αιτία αυτή,ώστε να τίθεται θέμα διαγραφής αυτών. ( άρθρο 6 παρ. 6 του Ν. 3843/2010 )
Επειδή οι προαναφερόμενες ρυθμίσεις, σαφώς επηρεάζουν τον έλεγχο των καταβλητέων εισφορών, για τα έργα που τα αφορούν, γι' αυτό, τα αρμόδια επί του ελέγχου ασφαλιστικά όργανα, κατά τους ελέγχους που διενεργούν στα ιδιωτικά οικοδομικά έργα, θα πρέπει να έχουν υπ' όψιν ότι:
Ο όρος «δεν οφείλονται αναδρομικά εισφορές φορέων κοινωνικής ασφάλισης», καταλαμβάνει τους «ημιυπαίθριους χώρους αλλά και χώρους που βρίσκονται στο υπόγειο, ισόγειο ή άλλη στάθμη του κτιρίου οι οποίοι όμως βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου, σύμφωνα με την άδεια, όγκου του κτιρίου και οι οποίοι έχουν μετατραπεί σε χώρους κύριας χρήσης. Αντίθετα, δεν καταλαμβάνουν χώρους που δεν περιλαμβάνονται στον συνολικό εγκεκριμένο (νόμιμο) όγκο της οικοδομής ( σοφίτες που έγιναν σε χώρους που υπερβαίνουν το συνολικό ύψος της οικοδομής, υπόγεια που δεν προβλέποταν από την άδεια κ.λ.π) Τυχόν καταλογισμοί εισφορών, από την αιτία αυτή (καταλογισμοί
λόγω μη κάλυψης των κατ ελαχίστων ημερών που προσδιορίζονται για την χρήση των χώρων που έχουν μετατραπεί), που έλαβαν χώρα μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Νόμου, δηλαδή μέχρι 28/04/2010, δεν ακυρώνονται, ακόμη και αν προσκομισθούν σχετικά έγγραφα στοιχεία για «διατήρηση της χρήσης » από τις αρμόδιες πολεοδομικές αρχές.
Για τα έργα αυτά, που καταλαμβάνουν οι προαναφερόμενες διατάξεις, στις περιπτώσεις που θα προσκομισθούν από τους εργοδότες ιδιωτικών οικοδομικών έργων, έγγραφα στοιχεία από τις αρμόδιες πολεοδομικές αρχές, από τα οποία θα προκύπτει ότι έχουν καταβάλλει το κατά τα ανωτέρω «πρόστιμο», δεν θα καταλογίζονται, από της ισχύος του νόμου αυτού, δηλαδή από 28/04/2010, εισφορές που θα προκύπτουν για καταλογισμό από τη αιτία αυτή και η εκκαθάρισή τους θα γίνεται με βάση την αρχική, σύμφωνα με την άδεια, χρήση του χώρου (αρχικός πίνακας ).
Εξυπακούεται ότι, στις περιπτώσεις που, για τις εργασίες αλλαγής χρήσης έχει διαπιστωθεί ότι απασχολήθηκαν συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι ( διαπιστώσεις επιτοπίων ελέγχων, καταγγελίες ασφαλισμένων κ.λ.π.), αυτοί θα ασφαλίζονται κανονικά.
Στις περιπτώσεις που έχει καταβληθεί εισφορά που προέβλεπαν τα άρθρα 40 και 41 του νόμου 3775/2009 θεωρείται ότι έχουν ολοκληρώσει πλήρως την διαδικασία που προβλέπουν οι κοινοποιούμενες διατάξεις. ( άρθρο 10 του Ν. 3843/2010 )
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Καταβλητέες εισφορές, από εργοδότες ιδιωτικών οικοδομικών έργων, τα οποία δεν καταλαμβάνονται από τις διατάξεις των άρθρων 5,6,9 και 10 του Ν.3843/2010 ή δεν ακολουθήθηκαν οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις αυτές διαδικασίες, και στα οποία, οι με βάση την οικοδομική άδεια ημιυπαίθριοι και λοιποί χώροι που βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου κτιριακού όγκου της οικοδομής, έχουν αλλάξει
χρήση.
Με αφορμή πολλά ερωτήματα υποκαταστημάτων, σχετικά με τον έλεγχο των καταβλητέων εισφορών από εργοδότες ιδιωτικών οικοδομικών έργων οι οποίοι, έχουν μετατρέψει τους βάσει οικοδομικής αδείας ημιυπαίθριους χώρους ή λοιπούς χώρους (υπόγεια, ισόγεια κ.λ.π ), σε χώρους κύριας χρήσης και προκειμένου να τυγχάνουν ενιαίας αντιμετώπισης τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την διενέργεια ελέγχων, υπενθυμίζουμε ισχύουσες διατάξεις και σημειώνουμε τις συνήθεις περιπτώσεις που συναντούν τα ελεγκτικά όργανα καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισης αυτών.
2.1. Ισχύουσες διατάξεις και πραγματικά γεγονότα.
α) Όπως γνωρίζετε, με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ΚΑ του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή τους με την Υ. Α. Φ21/402/02 (ΦΕΚ 418/τ.Β'/5-4-02) ορίζεται ότι « οι ελάχιστες εισφορές που καταβάλλονται για την κατασκευή ιδιωτικών οικοδομικών έργων και των λειτουργικών παραρτημάτων τους, ανεξάρτητα αν γι' αυτά έχει εκδοθεί ή όχι άδεια πολεοδομικού γραφείου ή άλλης δημόσιας αρχής, είναι αυτές που αντιστοιχούν στην εργατική δαπάνη των ημερών εργασίας που υπολογίζονται, σύμφωνα με τα παρακάτω, για τις εργασίες που αναφέρονται στο α' εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 35 του παρόντος Κανονισμού...» (Εγκ. 52/02)
Είναι σαφές ότι, οι υποχρεώσεις για ασφάλιση στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ των απασχολουμένων σε οικοδομικές εργασίες που εκτελούνται χωρίς άδεια, δεν παύουν υφιστάμενες, γιατί δεν εξαρτώνται από το είδος της άδειας ανεγέρσεως, αλλά εφαρμόζονται σε κάθε έργο ακόμη και στην περίπτωση κατασκευών χωρίς οποιαδήποτε αδειοδότηση. Εξ' άλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ.1 του Α.Ν. 1846/51 όπως ισχύει, στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια τα πρόσωπα που παρέχουν εξαρτημένη εργασία έναντι αμοιβής.
Κατά συνέπεια, είτε πρόκειται για οικοδομοτεχνικά έργα που εκτελούνται σύμφωνα με την άδεια αρμόδιας πολεοδομικής αρχής, είτε πρόκειται για κατασκευή χώρων κτιρίων για άλλη από την προβλεπόμενη στην οικοδομική άδεια χρήση, οι ελάχιστες εισφορές για τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα, προσδιορίζονται με βάση τους συντελεστές των πινάκων 1,2 & 3 του άρθρου 38 του ΚΑ του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση των χώρων των κτιρίων για την οποία κατασκευάστηκαν.
β) Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ΚΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ο Κύριος του έργου (εργοδότης) υποχρεούται, πριν την έναρξη των εργασιών, να αναγγείλει στην υπηρεσία του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ την σκοπούμενη από αυτόν εκτέλεση έργου, με αυτές δε του άρθρου 13 παρ.3 του «Κανονισμού Διαδικασιών Ασφάλισης για την εφαρμογή της Α.Π.Δ.» ο εργοδότης υποχρεούται (μεταξύ άλλων) να δηλώσει εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την τελευταία απασχόληση την αποπεράτωση ιδιωτικού οικοδομικού έργου.
Η μη εμπρόθεσμη δήλωση αποπεράτωσης ιδιωτικού οικοδομικού έργου, έχει ως αποτέλεσμα την επιβολή αυτοτελούς προστίμου εκατόν πενήντα (150) ευρώ. Αντίθετα, η εμπρόθεσμη δήλωση αποπεράτωσης ιδιωτικού οικοδομικού έργου, πέραν της μη επιβολής αυτοτελούς προστίμου, απαλλάσσει τον υπόχρεο εργοδότη από την επιβολή πρόσθετης επιβάρυνσης εισφορών (μη σύνταξη ΠΕΠΕΕ) για εισφορές που καταλογίζονται κατά την εκκαθάριση των έργων και αφορούν τα υπολειπόμενα από τα κατ' ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια του άρθρου 38 του ΚΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (Εγκ. 54/04).
γ) Όπως και στην Εγκ. 4/06 αναφέρεται, στις περιπτώσεις που κατά την διενέργεια επιτοπίων ελέγχων που πραγματοποιούνται κατά την εκκαθάριση των ιδιωτικών οικοδομικών έργων από τα όργανα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, διαπιστωθεί ότι, σε αυτά, κατασκευάσθηκαν τμήματα ή ολόκληρα τα έργα για άλλη χρήση από αυτήν που έπρεπε να κατασκευασθούν με βάση τις οικοδομικές άδειες, θα πρέπει, να διενεργούν επιμετρήσεις των επιφανειών έργων και να καλείται ο εργοδότης για την υποβολή του ορθού πίνακα.
Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του εργοδότη τα όργανα του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ θα πρέπει, να τροποποιούν τους αρχικούς πίνακες και να επαναπροσδιορίζουν τα κατ' ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια με βάση τις διαπιστώσεις τους. Τα ημερομίσθια που προκύπτουν από τον επαναπροσδιορισμό αυτόν, θα λαμβάνονται υπ' όψιν κατά την εκκαθάριση των έργων.
δ) Στις περιπτώσεις που έχουν καταβληθεί εισφορές βάσει Α.Π.Δ. στα υπ' όψιν οικοδομικά έργα, για ασφάλιση απασχοληθέντων εργατοτεχνιτών οικοδόμων, οι οποίες υπερβαίνουν αυτές που αντιστοιχούν στα προσδιοριζόμενα, κατά τα ανωτέρω, ως κατ' ελάχιστα απαιτούμενα, δεν μπορεί μετά βεβαιότητας να διαπιστωθεί ότι, οι εργατοτεχνίτες που απασχολήθηκαν και ασφαλίσθηκαν σ' αυτά, ότι απασχολήθηκαν μόνο στις εργασίες που προβλεπόταν από την άδεια της οικοδομής και όχι και στις επιπρόσθετες εργασίες, ειδικά όταν πρόκειται για κλείσιμο ημιυπαιθρίων χώρων (ενιαίο κτίριο, ταυτόχρονη εκτέλεση εργασιών κατά φάση κ.λ.π.) και δεν πρόκειται για κατασκευή αυτοτελών αυθαιρέτων κτισμάτων ή ανεξαρτήτων τμημάτων, ορόφων κ.λ.π. Δυσκολία εν προκειμένω υφίσταται και στον προσδιορισμό επακριβώς του χρόνου που λαμβάνει χώρα η αλλαγή χρήσης ημιυπαιθρίου χώρου (από ημιυπαίθριος χώρος σε χώρο κύριας χρήσης) σε κάθε ένα κτίριο, εάν δηλαδή η αλλαγή χρήσης λαμβάνει χώρα στην φάση εργασιών τοιχοποιίας, σοβάδων ή σε άλλη επόμενη φάση εργασιών, κατά συνέπεια, για λόγους χρηστής διοίκησης, ως ημερομηνία από την οποία θα αρχίζει η προθεσμία των (30) ημερών που έχει ο εργοδότης να γνωστοποιήσει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ την αλλαγή χρήσης αυτή, θα πρέπει να λαμβάνεται η ημερομηνία της τελευταίας απασχόλησης εργατοτεχνίτη οικοδόμου στη φάση εργασιών «λοιπές εργασίες και περιβάλλων χώρος»
Σημειώνεται ότι, ημιυπαίθριος χώρος είναι ο στεγασμένος χώρος,του οποίου η μία τουλάχιστον πλευρά είναι ανοικτή προς κοινόχρηστο χώρο (δρόμος, πλατεία κ.λ.π ) ή τους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου και οι υπόλοιπες πλευρές ορίζονται από τοίχους ή κολώνες ( Εγκ. 16/97 )

2.2 Συνήθεις περιπτώσεις και αντιμετώπιση αυτών.
2.2.1    Στην περίπτωση που, κατά την πορεία εκτέλεσης των εργασιών, δηλωθεί από τον υπόχρεο εργοδότη (κύριο του έργου ή εργολάβο αντιπαροχής) η μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων κτιρίου σε χώρους κύριας χρήσης ή αυτό διαπιστωθεί από τα ασφαλιστικά όργανα σε επιτόπιο έλεγχο, θα γίνεται τροποποίηση του αρχικού πίνακα υπολογισμού των κατ' ελάχιστα απαιτουμένων ημερομισθίων του άρθρου 38 του ΚΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (μεταβολή του πίνακα στο σύστημα), θα επαναπροσδιορίζονται τα κατ' ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια και θα παρακολουθείται το έργο για την καταβολή των εισφορών με βάση τον αριθμό ημερομισθίων που προκύπτουν από τον επαναπροσδιορισμό.
2.2.2     Στην περίπτωση που, μετά το πέρας των εργασιών, υποβληθεί από τον υπόχρεο εργοδότη (κύριο του έργου ή εργολάβο αντιπαροχής) εμπρόθεσμη δήλωση αποπεράτωσης ιδιωτικού οικοδομικού έργου και παράλληλα δηλωθεί, από τον υπόχρεο εργοδότη με υπεύθυνη δήλωση, ότι έχουν μετατραπεί συγκεκριμένοι χώροι ημιυπαιθρίων (τετραγωνικά μέτρα) σε χώρους κύριας χρήσης, θα τροποποιείται ο αρχικός πίνακας και θα γίνεται εκκαθάριση κατά τα γνωστά (με βάση τα νέα ημερομίσθια).
Στις όποιες διαφορές προκύψουν, που θα αντιστοιχούν στα υπολειπόμενα από τα κατ' ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια, δεν θα επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση εισφορών και τούτο διότι, η εκκαθάριση γίνεται ενιαία (βάση του νέου πίνακα), έχουμε καταλογισμό εισφορών βάσει του άρθρου 38 του ΚΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και έχουμε εμπρόθεσμη δήλωση αποπεράτωσης (βλέπε εγκ. 54/04).
Στην περίπτωση που δεν δηλωθεί εμπρόθεσμα η αλλαγή χρήσης ( η μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης) αλλά δηλωθεί μόνο εμπρόθεσμη περάτωση εργασιών, βάσει της οικοδομικής αδείας, θα επιβάλλεται και αυτοτελές πρόστιμο (150) ευρώ για μη εμπρόθεσμη δήλωση αλλαγής χρήσης. (η προθεσμία των (30) ημερών αρχίζει να μετράει από με την ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας για υποβολή δήλωσης αποπεράτωσης ).
2.2.3      Στην περίπτωση που μετά το πέρας των εργασιών δεν υποβληθεί δήλωση περάτωσης εργασιών ή υποβληθεί εκπρόθεσμη δήλωση, ανεξαρτήτως του εάν δηλωθεί ή όχι μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης, θα διενεργείται επιτόπιος έλεγχος και εφ' όσον διαπιστωθεί το γεγονός, θα τροποποιείται ο αρχικός πίνακας και θα γίνεται η εκκαθάριση κατά τα γνωστά. Οι διαφορές εισφορών που αντιστοιχούν στα υπολειπόμενα από τα κατ' ελάχιστα απαιτούμενα ημερομίσθια θα επιβαρύνονται με πρόσθετη επιβάρυνση εισφορών (σύνταξη ΠΕΠΕΕ) ανερχόμενη σε ποσοστό 30% επί των κυρίων εισφορών και επιπροσθέτως θα επιβάλλεται και αυτοτελές πρόστιμο εκατόν πενήντα (150) ευρώ λόγω εκπρόθεσμης δήλωσης ή μη υποβολής δήλωσης περάτωσης εργασιών.
Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε να επιβληθεί και αυτοτελές πρόστιμο εκατόν πενήντα (150) ευρώ λόγω μη δήλωσης αλλαγής χρήσης αλλά επειδή έχουμε συρροή παραβάσεων επιβάλλεται μόνο ένα αυτοτελές πρόστιμο (Εγκ. 54/04).
2.2.4     Στην περίπτωση που έχει γίνει εκκαθάριση του έργου και το έργο είναι αρχειοθετημένο και για οποιονδήποτε λόγο ή αιτία (δήλωση εργοδότη, αυτοψία πολεοδομίας, σήμα αστυνομικού τμήματος, επιτόπιος έλεγχος κ.λ.π.) διαπιστωθεί ότι, έχουν μετατραπεί ημιυπαίθριοι χώροι σε χώρους κύριας χρήσης, θα επανεργοποιείται το έργο, θα γίνεται επανυπολογισμός των κατ' ελάχιστα απαιτουμένων ημερομισθίων και θα γίνεται νέα εκκαθάριση του έργου. Οι όποιες διαφορές εισφορών προκύψουν θα επιβαρύνονται με πρόσθετη επιβάρυνση ανερχόμενη σε ποσοστό 30%.
Στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να δίδεται η δέουσα προσοχή για το χρόνο εκτέλεσης των εργασιών, να ελέγχεται δηλαδή εάν φάσεις εργασιών ή στάδια εργασιών έχουν εκτελεστεί σε χρόνο προγενέστερο της δεκαετίας (έλεγχος για παραγραφή εισφορών).
Εάν για τα υπ' όψιν έργα (αρχειοθετημένα), από τα στοιχεία του φακέλου (πινακίδα παρακολούθησης έργου, φάκελος εργοδότη κ.λ.π.) προκύπτει μετά βεβαιότητας ότι έχουν καταβληθεί εισφορές και για μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης, (έχει σημειωθεί κατά τον έλεγχο της εκκαθάρισης στο σχετικό φύλλο που έχουν τεθεί υπογραφές υπαλλήλων και προισταμένων ) δεν γίνεται καμία ενέργεια.
2.2.5 Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που έργα ή τμήματα έργων (διαμερίσματα, όροφοι κ.λ.π.) έχουν μεταβιβασθεί, χωρίς ως τόσο να προκύπτει, από τα στοιχεία του φακέλου του απογεγραμμένου στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ οικοδομικού έργου, ότι έχουν καταβληθεί από τον υπόχρεο εργοδότη εισφορές και για μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης (στο έργο για το οποίο έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια), ενώ διαπιστώνεται ότι στο συγκεκριμένο έργο ή τμήμα αυτού έχει γίνει κλείσιμο ημιυπαιθρίων, τίθεται κατ' αρχήν θέμα προσδιορισμού του υπόχρεου εργοδότη (αρχικός κύριος ή αγοραστής) και επομένως, εάν δεν δηλωθεί από τον αρχικό κύριο ή εργολάβο αντιπαροχής η κατάσταση στην οποία μεταβιβάσθηκε το έργο ή τμήμα αυτού (διαμέρισμα κ.λ.π.) θα εξετάζεται ο τίτλος κυριότητος από το οποίο προκύπτει η κυριότητα και θα προσδιορίζεται ως υπόχρεος εργοδότης ο αγοραστής.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο καταλογισμός εισφορών θα λαμβάνει χώρα, για την διαφορά ημερομισθίων που θα προκύπτει από τον υπολογισμό των ημερομισθίων για χώρους κύριας χρήσης στα τ.μ. των ημιυπαιθρίων που έκλεισαν και αυτών που προκύπτουν από τον υπολογισμό των ημερομισθίων των ιδίων τ.μ. ως ημιυπαίθριοι χώροι.
Π.χ. Για κλείσιμο ημιυπαιθρίων χώρων 15 τ.μ. και μετατροπή τους σε κατοικία θα αναζητούνται εισφορές που αντιστοιχούν σε (5) ημερομίσθια (1,35X15)- (1,03Χ15)=4,8=5).
Η χρήση εν προκειμένω του πίνακα 1 για τον υπολογισμό εισφορών σε τμήμα κτιρίου (που έχει μεταβιβασθεί) λόγω κλεισίματος « ημιυπαιθρίων » και όχι η χρήση του πίνακα 3 είναι σύννομος, καθ' όσον, σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 38 παρ. 1 του ΚΑ του ΙΚΑ -ΕΤΑΜ, οι συντελεστές του πίνακα 3 εφαρμόζονται μόνο στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός με βάση τους συντελεστές των πινάκων 1 ή 2.
Κατά την απογραφή των έργων αυτών θα προσδιορίζεται ως χρόνος εκτέλεσης των εργασιών, αυτός που τα όργανα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έλαβαν γνώση ή αυτός που προκύπτει από έγγραφα στοιχεία. Στις περιπτώσεις που από τον Κύριο του έργου προβάλλεται ισχυρισμός για παραγραφή του δικαιώματος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ να καταλογίσει εισφορές λόγω παρέλευσης δεκαετίας, αυτό θα πρέπει να αποδεικνύεται από τον εργοδότη.
Το έργο θα αναγγέλεται ως «κλείσιμο ημιυπαιθρίων», θα καταχωρείται πίνακας 1, ενώ ο υπολογισμός των ημερομισθίων θα γίνεται κατά τα προαναφερόμενα.
Οι καταλογισθείσες εισφορές επιβαρύνονται με πρόσθετη επιβάρυνση ανερχόμενη σε ποσοστό 30%.

2.2.6 Σε κάθε άλλη περίπτωση ή συνδυασμό προαναφερομένων περιπτώσεων, το αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο θα ενεργεί λαμβάνοντας υπ' όψιν τις προαναφερόμενες διατάξεις καθώς και τις σχετικές οδηγίες που έχουν δοθεί κατά καιρούς με εγκυκλίους και Γενικά Έγγραφα.
ΠΡΟΣΟΧΗ : Οι προαναφερόμενες οδηγίες του Κεφαλαίου 2, αφορούν μόνο
τακτοποίηση εισφορών για μετατροπή ημιυπαιθρίων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης, μετατροπή υπογείων χώρων σε χώρους κύριας χρήσης (σε κατοικίες, καταστήματα κλπ) καθώς και υπέργειων χώρων που άλλαξαν χρήση (ισόγειοι χώροι στάθμευσης σε κατοικίες ή καταστήματα κ.λ.π ) που βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου όγκου του κτιρίου, όπως προβλέπεται από την άδεια, και δεν καταλαμβάνουν κάθε άλλη περίπτωση που εκτελέσθηκαν εργασίες καθ' υπέρβαση της οικοδομικής αδείας ή χωρίς άδεια ( περισσότερα τ.μ απο τα προβλεπόμενα, προσθήκες, αυθαίρετα κτίρια ή τμήματα αυτών, αυθαίρετοι όροφοι, σοφίτες που έγιναν καθ' υπέρβαση αδείας κ.λ.π. ), οι οποίες θα αντιμετωπίζονται όπως έως και σήμερα.